Laboratoria Przyszłości

Laboratoria Przyszłości to inicjatywa edukacyjna realizowana przez Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Naszą wspólną misją jest stworzenie nowoczesnej szkoły, w której zajęcia będą prowadzone w sposób ciekawy, angażujący uczniów oraz sprzyjający odkrywaniu ich talentów i rozwijaniu zainteresowań.

Celem inicjatywy jest wsparcie wszystkich szkół podstawowych w budowaniu wśród uczniów kompetencji przyszłości z tzw. kierunków STEAM (nauka, technologia, inżynieria, sztuka oraz matematyka). W ramach Laboratoriów Przyszłości organy prowadzące szkoły otrzymają od państwa wsparcie finansowe warte ponad miliard złotych, dzięki któremu miliony polskich uczniów będą mogły uczyć się poprzez eksperymentowanie i zdobywać w ten sposób praktyczne umiejętności. Wsparcie będzie przekazane w całości z góry — bez konieczności wniesienia wkładu własnego.

​Program Szkoła Ucząca Się

W roku szkolnym 2016/2017 nasza szkoła przystąpiła do programu Szkoła Ucząca Się: Całościowy Rozwój Szkoły prowadzony przez Centrum Edukacji Obywatelskiej. SUS to program dla szkół wspierający zmiany podnoszące efektywność nauczania i uczenia się. Wprowadza ocenianie kształtujące do pracy szkoły i wspiera współpracę nauczycieli w zespołach.

Nasza szkoła właśnie ukończyła pierwszy z dwóch etapów prac polegający na wprowadzaniu oceniania kształtującego do pracy szkoły.

Ocenianie kształtujące (ang. assessment for learning) czyli ocenianie pomagające się uczniom uczyć, stosowane jest w wielu krajach. Najlepszym argumentem za jego wprowadzeniem są doświadczenia edukacji w Finlandii, gdzie ten sposób nauczania jest powszechny, a uczniowie osiągają najlepsze wyniki w badaniach PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów)

Ocenianie kształtujące nie jest żadną rewolucją, jest zgodne z intuicją nauczycielską. Najprościej można powiedzieć, że jest to dawanie uczniowi informacji zwrotnej o tym, co już opanował, czego powinien się jeszcze nauczyć i w jaki sposób ma to zrobić.

Program Szkoła Ucząca Się jest dwuetapowy:

Całościowy Rozwój Szkoły I

Całościowy Rozwój Szkoły II

Praca na każdym poziomie trwa dwa lata. Po zakończeniu działania na poziomie zaawansowanym szkoły mogą ubiegać się o uzyskanie Tytułu Szkoły Uczącej Się – certyfikatu jakości nauczania i uczenia się uczniów.

Tytuł “Szkoła Ucząca Się” jest honorowym tytułem nadawanym szkołom w ramach programu Szkoła Ucząca Się. Jest potwierdzeniem, że nauczyciele szkoły w swojej pracy z uczniami koncentrują się na procesie uczenia się uczniów poprzez wdrażanie strategii uczenia się i nauczania lub praktyki pracy nauczycieli. Tytuł jest docenieniem wysiłków nauczycieli i dyrektora szkoły.

Na poziomie podstawowym (Ocenianie kształtujące w Szkole Uczącej Się) szkoły poznają i wprowadzają do swojej codziennej praktyki podstawowe elementy oceniania kształtującego – cele lekcji, kryteria sukcesu oraz informację zwrotną.

Poziom zaawansowany działania (Rozwijanie Uczenia się i Nauczania) koncentruje się na pogłębianiu rozumienia oceniania kształtującego poprzez pracę ze strategiami oceniania kształtującego. Ponadto szkoły w sposób systematyczny wprowadzają podstawowe praktyki profesjonalnej pracy nauczycieli, a dyrektorzy uczą się wprowadzać do szkół zmianę nastawioną na poprawę efektów uczenia się uczniów i nauczania.

Najważniejsze elementy Oceniania Kształtującego:

Cel

Nauczyciel, który stosuje ocenianie kształtujące, określa cele lekcji i formułuje je w języku zrozumiałym dla ucznia.

Przed przystąpieniem do planowania lekcji zastanawia się, jakie cele chce zrealizować z uczniami podczas lekcji.

Określa, co chce, aby uczniowie osiągnęli. Cel formułuje w sposób zrozumiały dla ucznia. Pod koniec lekcji wraz z uczniami nauczyciel sprawdza, czy cel został osiągnięty.

Kryteria sukcesu (nacobezu)

Nauczyciel sam lub wraz z uczniami ustala kryteria oceniania, czyli — co będzie brane pod uwagę przy ocenianiu (tzw. nacobezu od" na co będę z wracać uwagę") i co będzie dowodem na to, że cele zostały osiągnięte. Nauczyciel konsekwentnie ocenia tylko to, co wcześniej zapowiedział.

Informacja zwrotna

Nauczyciel stosuje efektywną informację zwrotną. Przekazuje uczniowi komentarz do jego pracy, zamiast stawiać ocenę sumującą. Powinna ona zawierać cztery elementy: wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia, odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia, wskazówki, w jaki sposób uczeń powinien poprawić tę konkretną pracę, wskazówki, w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej. Informacja zwrotna musi być ściśle związana z kryteriami oceniania określonymi przed wykonaniem zadania (czyli z nacobezu).

Ocena kształtująca/sumująca

Nauczyciel rozróżnia funkcje oceny sumującej i kształtującej. Ocena sumująca ma znaczenie przy podsumowaniu wiedzy nabytej przez ucznia i zwykle ogranicza się do stopnia wyrażonego cyfrą. Ocena kształtująca służy uczniowi do tego, aby uświadomił sobie, co zrobił dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę. Towarzyszy ona i pomaga uczniowi w trakcie procesu uczenia się. W ocenianiu kształtującym rozdzielamy ocenę sumującą od kształtującej, uczeń otrzymuje mniej ocen (stopni), a częściej informację zwrotną od nauczyciela czy kolegi.

Współpraca

Nauczyciel buduje atmosferę uczenia się, pracując z uczniami i rodzicami. Warto poświęcić czas na dyskusję o tym, jak uczniowie się uczą i co pomaga im się uczyć. Atmosfera sprzyjająca uczeniu się przejawia się większym poczuciem własnej wartości uczniów, zaangażowaniem w proces uczenia się, samodzielnością, umiejętnością współpracy oraz świadomym i odpowiedzialnym uczeniem się. Rodzice są partnerami i pomocnikami nauczyciela w nauczaniu swoich dzieci.

Pytania kluczowe

Nauczyciel potrafi formułować pytania kluczowe. Pytania kluczowe to pytania, które skłaniają uczniów do myślenia. Takie pytania ukazują uczniom szerszy kontekst omawianego zagadnienia, zachęcają do poszukiwania odpowiedzi i silniej angażują w naukę.

Pytania angażujące

Nauczyciel potrafi zadawać pytania angażujące ucznia w lekcję. Zadawanie pytań w ocenianiu kształtującym polega na włączaniu wszystkich uczniów w myślenie nad rozwiązywaniem problemu postawionego przez nauczyciela. Ma temu służyć m.in.: wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź ucznia, kierowanie przez nauczyciela pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających się, poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania nauczyciela, niekaranie za błędne odpowiedzi. Zadawanie uczniom pytań „otwartych”.

Samoocena

Nauczyciel wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską. Uczniowie – na podstawie podanych kryteriów oceniania – wzajemnie recenzują swoje prace, dają sobie wzajemnie wskazówki, jak je poprawić. Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z drugiej – uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?) Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić, aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i czyni z niego aktywnego i odpowiedzialnego uczestnika tego procesu.

Szkoła Promująca Zdrowie

Program Szkoła Promująca Zdrowie (SzPZ) realizowany jest w Polsce od 1991 r. Popularyzację idei SzPZ rozpoczęto od trzyletniego projektu pilotażowego (1992-1995) pn.: „Szkoła Promująca Zdrowie”, zainicjowanego przez WHO/EURO, realizowanego pod kierunkiem prof. dr hab. Barbary Woynarowskiej. Projekt ten spowodował oddolne działania (ruch) szkół, zgodne ze strategią opracowaną w 14 tzw. szkołach projektowych oraz tworzenie sieci szkół promujących zdrowie na różnych poziomach. Pierwszą sieć utworzono w 1992 r. w b. woj. ciechanowskim.
Program ten rozwijany był w Polsce w ramach Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ESSzPZ), utworzonej w 1992 r., od 1 stycznia 2008 r. w Europejskiej Sieci Szkół dla Zdrowia w Europie – SHE, w wyniku porozumienia WHO/EURO, Rady Europy i Komisji Europejskiej. Polska została członkiem tej sieci w grupie pierwszych ośmiu krajów.
W ramach upowszechniania programu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci SzPZ − utworzono Zespół ds. Promocji Zdrowia w Szkole, powołano Krajowego Koordynatora ds. promocji zdrowia w szkole oraz wojewódzkich koordynatorów. Aktualnie we wszystkich województwach istnieją sieci szkół, w niektórych nawet funkcjonują sieci rejonowe, powiatowe lub miejskie, utworzone w celu łatwiejszego koordynowania i skuteczniejszego wspierania pracy szkół.

Szkoła Ucząca Myślenia Krytycznego

W życiu każdego z nas umiejętności stają się kluczem do skutecznego funkcjonowania. W erze technologii i nieustającej zmiany potrzebne są nowe kompetencje, aby sprostać wyzwaniom XXI wieku. Krytyczne myślenie jest istotne dla każdego i na każdej niemal płaszczyźnie. Pracodawca zarządzający swoją firmą, klient będący w sklepie, współpracownik danego przedsiębiorstwa. Chcąc rozwiązać problem, chcąc umieć kwestionować pewne założenie, pragnąc reagować na nie odpowiednio i to w życiu zawodowym i codziennym, krytyczne myślenie jest bardzo ważne. Powinno być ono praktykowane już od najmłodszych lat, w szkołach podstawowych, ponadpodstawowych, na studiach.

Dzięki krytycznemu myśleniu, czyli kluczowej umiejętności XXI wieku, można być w pełni świadomą osobą na każdej niemal płaszczyźnie. Łatwiej jest sobie radzić z trudnymi sytuacjami. Prościej jest odróżniać fałszywe informacje od tych prawdziwych. Dzięki krytycznemu myśleniu można bardziej się rozwinąć, można postawić na zdrowy rozsądek, można w końcu odróżnić to, co ważne, od tego, co mniej istotne.

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jakie umiejętności będą potrzebne w przyszłości? W dzisiejszych czasach kompetencje takie jak kreatywność, komunikacja, krytyczne myślenie i współpraca (często nazywane 4K) są niezbędne w codziennym życiu.

Co to są kompetencje 4K?

Kompetencje 4K to zestaw umiejętności, które obejmują:

Kreatywność
Komunikacja
Krytyczne myślenie
Współpraca
Te umiejętności są kluczem do sukcesu w nowoczesnym świecie.

Jak 4K wpływa na nasze życie?

Nie tylko w pracy, ale również w domu, w szkole czy podczas interakcji społecznych – 4K staje się niezbędne. Wyobraź sobie projekt w pracy, gdzie potrzebna jest kreatywność do znalezienia rozwiązania, komunikacja do przedstawienia tego zespołowi, krytyczne myślenie do przewidywania problemów i współpraca do ich rozwiązania. Jeśli chodzi o krytyczne myślenie, ono w sposób szczególny odgrywa istotną rolę i na nie zwraca się szczególną uwagę. I choć temat krytycznego myślenia jest jeszcze w Polsce mało znany, na szczęście coraz częściej stanowi pożądaną umiejętność, na jaką stawia wciąż większy odsetek osób.

Dlaczego podejmowanie decyzji jest tak ważne?

Podejmowanie decyzji to kluczowy element codziennego życia. Od wyboru, co na śniadanie, po większe decyzje życiowe, jak wybór kariery czy miejsca zamieszkania. Dlaczego jest to tak ważne? Ponieważ każda decyzja kształtuje naszą przyszłość. Dzięki niemu można nauczyć się dokonywać analiz, wybierania określonych strategii, dokonywania osądów. Ono właśnie daje możliwość samoregulacji, ukazywania ważności jednej rzeczy nad inną. Kandydat, który podczas rekrutacji posiada zdolność krytycznego myślenia, staje się automatycznie osobą godną zaufania, którą rekruter jest w stanie przyjąć na dane stanowisko, bo wie, że ta sobie poradzi i spełni oczekiwania pracodawcy.

Szkoła z Klasą

Szkoła z Klasą jest programem z 20-letnią historią. Jego celem jest budowanie pozytywnego i inspirującego środowiska w szkole, które umożliwi uczniom i uczennicom wzmocnienie poczucia własnej wartości i sprawczości, rozwinie umiejętności współpracy oraz pomoże budować poczucie przynależności do społeczności szkolnej.

Wspólnie wprowadzamy do szkół innowacyjne metody pracy, takie jak tutoring rówieśniczy, design thinking, wystąpienia publiczne czy agile. Na zakończenie roku szkoła organizuje festiwal, który jest momentem świętowania oraz podsumowania całorocznych wysiłków uczniów i uczennic, oraz ich opiekunów i opiekunek.

Udział w programie jest bezpłatny. Zapraszamy do niego zespoły składające się z m.in. dwóch nauczycieli lub nauczycielek. Zgłoszenie do programu dokonuje dyrektor lub dyrektorka wspierająca pracę zespołu.

Aktywna Tablica

„Aktywna tablica” to rządowy program rozwijania szkolnej infrastruktury oraz kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Program Aktywna Tablica ma na celu rozwój szkolnej infrastruktury oraz kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Dofinansowanie umożliwia wyposażenie szkoły w nowoczesne technologie i pomoce edukacyjne niezbędne do rozwoju kompetencji TIK w szkołach oraz przygotowujące uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym.

Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0

Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0 jest programem uchwalonym na lata 2021-2025 przez Radę Ministrów w celu poprawy stanu czytelnictwa w Polsce poprzez wzmacnianie roli bibliotek publicznych, szkolnych i pedagogicznych jako lokalnych ośrodków życia społecznego, stanowiących centrum dostępu do kultury i wiedzy.

Planowany budżet Programu na lata 2021-2025 wynosi blisko 1,1 mld zł, w tym 635 mln zł z budżetu państwa.

Program jest realizowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy zaangażowaniu Biblioteki Narodowej, Instytutu Książki i Narodowego Centrum Kultury, oraz we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki jako Operatora Priorytetu 3.